Bu rahatsızlığın neden olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Bunun sebepleri hakkında bazı teoriler bulunur. Bu hastalık başkalarına bulaşmaz, ancak genetik geçiş özelliğine sahiptir. Ailesinde ülseratif kolit olan kişiler diğerlerine oranla bu hastalığa daha yatkın olur. Özellikle alkol ve sigara kullananlarda ülseratif kolit oluşmasına zemin hazırlanıyor. Doğum kontrol hapı, aspirin, antibiyotik kullanan kişilerde hastalığın şiddetlenmesine yardımcı oluyor. Uzmanlar bağırsak duvarı bağışıklık sisteminin bağırsak tabakasında böyle iltihabı hasar oluşturabileceğini de belirtirler. Ancak yine de hastalığın oluşmasında kesin bir neden ortaya konamamaktadır.

Toplumda her yaştan kişiyi etkileyebilen ülseratif kolit, daha çok 16-40 yaşları arasında etkili olur. Kadın ve erkek bundan eşit derecede etkilenir. İklimlerde hastalığın ortaya çıkışında etkili olabilir. Dünya üzerinde en fazla Kuzey Amerika ve Kuzey Avrupa ülkelerinde görülür. Ülkemizde görülme sıklığı daha azdır. Hastaların yaklaşık %20 oranında birinci derecede akrabaları da bundan etkilenir.

Ülseratif kolit sindirim kanalında sadece kalın bağırsakta etkili olan bir hastalıktır. Tutulum yerine göre hastalık farklı isimlerle tanımlanır. Tutulum kalın bağırsakta olduğuna buna sadece kolit denir. Kalın bağırsağın tamamı bu hastalıktan etkilenirse buna pankolit, kalın bağırsağın son kısmı olan rektum tutulursa buna proktit, sadece inen kolon etkilendiyse buna da sol kolit adı verilir.

Kalın bağırsak temel olarak bağırsaktaki suyun kana geri emilimini sağlar. Ülseratif kolit oluştuğunda ise bağırsak mukozasınd hasar oluştuğu için bağırsağın bu önemli görevi aksar. Bu nedenle hastalarda ishal görülmeye başlar. Mukoza tabakasındaki hasar yüzünden meydana gelen iltihap sonucunda ülser ve kanama sorunu yaşanır. İshal yüzünden bağırsak hareketlerinin artması ve karın ağrısı sorunu yaşanır. Hastalarda makattan kan gelmesi, kanlı dışkılama, dışkılamanın ağrılı olması, sürekli ishal, acil dışkılama isteğinin olması, kramp tarzından karın ağrısı, ateş, kilo kaybı gibi belirtiler ortaya çıkar.

Ülseratif kolit hastalığının aktif döneminde vücut kırgınlığı, eklem ağrıları, halsizlik gibi belirtilerde diğerlerine eşlik edebilir. Sindirim kanalı dışındaki alanları etkileyen ülseratif kolit durumunda ise cilt döküntüsü, ağız yaraları, göz kanlanması gibi belirtilerde olabilir. Ancak bunlar daha nadir görülür. Yaşam boyu süren bu hastalığın alevlenme dönemleri ve sakin geçen dönemleri olur. Eğer tedavi edilmeye başlanırsa, hastaların aktif yaşamı fazla etkilenmeyebilir.

Karın ağrısı olan, kanlı ishal sorunu olan herkesin ülseratif kolit bakımından değerlendirilmesi gerekir. Öncelikle hastaların fiziki muayenesi yapılır. Kesin tanı içinde bazı tetkikler yapılır. Gaitada parazit, bakteri incelemesi, anemi tetkiki, bağırsak iç yüzeyi incelemesi yapılır. Kalın bağırsakta kolonoskopi incelemesi yapılır. Bununla birlikte büyük abdestte kan sayımının, amip incelemesinin de yapılması gerekir. Bu tetkikler ülseratif kolit hastalığının ayırıcı tanısı için yol gösterici olur.

Ülseratif kolit hastalığı kronik bir seyir izler yani uzun yıllar devam eder. Hastalar kalın bağırsak kanseri bakımından da risk taşırlar. 8 yıldan fazla aktif hastalığı olan kişilerde kanser riski oldukça yükselir. Hastalık 10 yılı aştığında ise kanser riski de her sene %1 kadar artar. Bu nedenle tedaviye ne kadar erken başlanırsa, hastalığın bu etkisinden korunmak mümkün olabilir. Bu hastalık ani alevlenmeler ve sessiz dönemlerle seyreder. Alevlenme döneminde hastalarda ciddi belirtilere yol açan, sessiz dönemlere ise sorun çıkarmayan bu hastalıkta tedavinin en önemli amacı hastanın yaşam kalitesinin yükseltilmesidir. Ayrıca bağırsak iç yüzeyindeki hasarın azaltılması, beslenme sorunlarının düzeltilmesi, belirtilerin şiddetinin azaltılması ve kanser oluşma riskinin düşürülmesidir.

Tedavide hastalardaki belirtilere göre bir değerlendirme yapılır. Tedavi planlamasında hastanın yaşı, cinsiyeti, hastalığın şiddeti gibi veriler göz önüne alınır. Tedavide ülseratif kolit diyeti, ilaç tedavisi, cerrahi tedavileri ayrı ayrı uygulanabilir ya da bunlar kombine edilebilir. Hafif vakalarda ülseratif kolit hastalarındaki belirtilere yönelik bir tedavi uygulanır. İlerlemiş vakalarda ise kalın bağırsağın hepsi ameliyatla alınabilir. Şiddetli olgularda hem bağırsağın istirahat etmesi hem de ilaç tedavisinin yapılması gerekebilir. Bu hastalar hastanede yatarak tedaviye alınırlar. Tedavide kolay sindirim olan lifsiz besinlerden oluşan bir diyet uygulanır. Gerekirse damardan beslenmeye geçilir. Alınan yanıta uygun şekilde gerektiğinde hastalar ameliyat edilerek kalın bağırsağın alınmasına karar verilebilir.

0 Yorum Yapılmış "Ülseratif Kolit"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin